the tale of the princess kaguya

GKIDS VE OSCAR ADAYI FİLMLERİ

GKIDS yani Guerrilla Kids International Distribution Syndicate, 2008 yılında kurulan bir film dağıtım şirketidir. GKIDS’in en önemli özeliği ABD yapımı olmayan filmlerin ve ABD yapımı bağımsız filmlerin dağıtımını üstlenmek. GKIDS’in ilk büyük başarısı 2009 yılı Oscar ödüllerinde The Secret of Kells’e animasyon film dalında adaylık elde ettirmek oldu. Küçücük bir İrlandalı stüdyo olan Cartoon Saloon, GKIDS sayesinde tüm dünyaya adını duyurmuş oldu.

GKIDS sonraki yıllarda güçlü bir konum elde etti sektörde. 10 yıllık süreçte toplam 10 film uzun metraj animasyon dalında adaylık elde etti. Bu yıl ilk kez Revolting Rhymes ile kısa metraj animasyon dalında da adaylık elde ettiler. GKIDS adaylıklar elde etmiş olmasına rağmen henüz ödülü kucaklayamadı. GKIDS her geçen yıl sektörde konumunu güçlendiriyor ama önlerinde yaklaşık 80 yıllık dev bir çınar olan Disney var. Bu yüzden de hak ettikleri ödüle henüz kavuşamadılar. Şimdi yıl yıl Oscar adaylığı elde eden GKIDS filmlerini tanıyalım.

2009 – The Secret of Kells

the-secret-of-kells-aisling-and-brendan

İrlandalı animasyon stüdyosu Cartoon Saloon’un ilk uzun metraj animasyon filmi. Bahislerde en az şans tanınan filmdi. Müzikleri ve çizimleriyle o yıl izleyen herkesi büyüledi.

2011 – Une Vie de Chat

Fransız yapımı bu animasyon geceleri hırsızlık yapan bir kedinin peşinde bizi Paris çatılarında keyifli bir yolculuğa çıkarıyordu.

film__16829-une-vie-de-chat-a-cat-in-paris--hi_res-730d14bc

2011 – Chico & Rita

2011 Oscar ödüllerinde GKIDS iki adaylık birden elde etti. Havana’da geçen İspanyol yapımı Chico & Rita, Küba müzikleri ve egzotik danslarla dolu bir filmdi.

chico-rita

2013 – Ernest & Celestine

Fransa – Belçika – Lüksemburg ortak yapımı filmde arkadaşları tarafından dışlanan palyaço ayı Ernest ve yetim fare Celestine’in arkadaşlığı anlatılıyordu. Suluboyayla oluşturulmuş gibi duran iki boyutlu çizimleri bilgisayar yapımı animasyon filmlerin yanında epey ayrıksı görünüyordu.

hero_ErnestAnd_Celestine-2014-1

2014 – Song of the Sea

Cartoon Saloon’un bu ikinci filmi ilk filmleri The Secret of Kells’ten bile çok daha başarılıydı. İrlanda mitolojisinden bir hikayenin anlatıldığı film maalesef Disney lobisine yenik düştü ve ödül o yıl Big Hero 6’in oldu. Song of the Sea, GKIDS’in bugüne kadar dağıtımını yaptığı en iyi film. Sinema tarihinin en iyi animasyon filmlerinden biri olduğunu söylemek de yanlış olmaz.

songs-of-the-sea-film

2014 – The Tale of the Princess Kaguya (Kaguyahime no Monogatari)

Spirited Away’in 2002’de Oscar ödülünü kazanmasının ardından akademi her zaman Japon animelerine sempatiyle yaklaştı. Hayao Miyazaki’nin yol arkadaşı Isao Takahata’nın yönettiği Prenses Kaguya Masalı 2014’te GKIDS’in dağıtımını üstlendiği 2. aday filmdi.

fullwidth.b2d47b68

2015 – Boy and the World (O Menino e o Mundo)

Pastel boya estetiğiyle hazırlanmış olan Brezilya yapımı Boy and the World’de (O Menino e o Mundo) GKIDS çok iyi bir iş çıkarmıştı o ödül sezonunda ve film toplamda 13 ödül kazanmıştı. Küçük bir çocuğun büyüme hikayesi Brezilya’nın değişen sosyokültürel yapısıyla paralel bir şekilde anlatılıyordu.

1452888742_483210_1452888831_noticia_normal

2015 – When Marnie was There (Omoide no Mani)

Japonya yapımı Marnie Oradayken’de iki genç kız arasında yaşanan dostluk hikayesi anlatılıyordu. Filmin bir hayalet hikayesi olduğunu da belirtmem lazım. Yılın Japonya kontenjanından GKIDS başarısıyla listeye dahil olmuş bir filmdi.

big_thumb_e872aec621d6ee3f07489e8ff958b01e

2016 – Ma Vie de Courgette

İsviçre – Fransa ortak yapımı stop-motion animasyon film Kabakçığın Hayatı yılın ödül canavarı oldu bir bakıma. Toplamda 20 ödül kazanan filmin Oscar’da Zootopia ve Kubo and the Two Strings gibi iki güçlü rakibi vardı. Ödü bir kez daha Disney’e, yani Zootopia’ya gitti.

ma-vie-de-courgette-de-la-pate-a-modeler-pleine-demotions-2h_1280w

2017 – The Breadwinner

Cartoon Salon, 3. filmiyle de Oscar adaylığı elde etme başarısı gösterdi. Taliban rejimi döneminde evine ekmek getirebilmek için erkek kılığına girip çalışan genç bir kızın hikayesi anlatılıyor filmde. Animasyon açısından yıl bayağı vasat geçti. Bu açıdan The Braedwinner’ın ödül için şanslı olduğu konuşuluyordu ama yıl sonunda vizyona giren Pixar filmi Coco ile beraber ibre tamamen Coco’ya döndü. Coco, Oscar ödülünün en büyük favorisi konumunda, ödülü kazanamamaları yılın en büyük sürprizi olabilir. GKIDS’in ödül hayali sonraki yıllara kaldı bir bakıma.

the-breadwinner-_parvana-cropped

EN İYİ 25 JAPON ANİME FİLMİ

Kimi no na wa’nın vizyona girdiği bu haftada en iyi anime filmleri derlemek istedim. Liste yapmak zor bir iş, herkesi memnun etmek de kolay değil. Bu yüzden Imdb’de 10.000 oy üzeri almış filmleri puanları doğrultusunda sıraladım.

2

25.  Papurika (Paprika) – Yönetmen: Satoshi Kon (2006)

24. Kaze Tachinu (Rüzgar Yükseliyor/The Wind Rises) – Yönetmen: Hayao Miyazaki (2013)

23. Omoide no Mani (Marnie Oradayken/When Marnie Was There) – Yönetmen: Hiromasa Yonebayashi (2014)

22. Byosoku 5 Senchimetoru (Saniyede 5 Santimetre/5 Centimeters Per Second) – Yönetmen: Makoto Shinkai (2007)

21. Sennen Joyu (Millennium Actress) – Yönetmen: Satoshi Kon (2001)

3

20. Jube Ninpucho (Ninja Scroll) – Yönetmen: Yoshiaki Kawajiri (1993)

19. Tokyo Goddofazazu (Tokyo Godfathers) – Yönetmen: Satoshi Kon (2003)

18. Cowboy Bebop: Tengoku no Tobira (Cowboy Bebop: The Movie) – Yönetmen: Shinichirô Watanabe (2001)

17. Pafekuto Buru (Perfect Blue) – Yönetmen: Satoshi Kon (1997)

16. Majo no Takkyubin (Küçük Cadı Kiki/Kiki’s Delivery Service) – Yönetmen: Hayao Miyazaki (1989)

3

15. Shin seiki Evangelion Gekijo-ban: Shito Shinsei (Neon Genesis Evangelion: Death & Rebirth) – Yönetmen: Hideaki Anno, Kazuya Tsurumaki (1997)

14. Mimi wo Sumaseba (Yüreğinin Sesi/Whisper of the Heart) – Yönetmen: Yoshifumi Kondo (1995)

13. Kokaku Kidotai (Ghost in the Shell) – Yönetmen: Mamoru Oshii (1995)

12. Kaguyahime no Monogatari (Prenses Kaguya Masalı/The Tale of the Princess Kaguya) – Yönetmen: Isao Takahata (2013)

11. Tenku no Shiro Rapyuta (Gökteki Kale/Castle in the Sky) – Yönetmen: Hayao Miyazaki (1986)

4

10. Kaze no Tani no Naushika (Rüzgarlı Vadi/Nausicaa of the Valley of the Wind) Yönetmen: Hayao Miyazaki (1984)

9. Akira – Yöntmen: Katsuhiro Otomo (1988)

8. Okami Kodomo no Ame to Yuki (Wolf Children) – Yönetmen: Mamoru Hosoda (2012)

7. Tonari no Totoro (Komşum Totoro/My Neighbor Totoro) – Yönetmen: Hayao Miyazaki (1988)

6. Hauru no Ugoku Shiro (Yürüyen Şato/Howl’s Moving Castle) – Yönetmen: Hayao Miyazaki (2004)

5

5. Shin Seiki Evangelion Gekijo-ban: Air/Magokoro wo, kimi ni (Neon Genesis Evangelion: The End of Evangelion) – Yönetmen: Hideaki Anno, Kazuya Tsurumaki (1997)

4. Mononoke-hime (Princess Mononoke) – Yönetmen: Hayao Miyazaki (1997)

3. Hotaru no Haka (Ateş Böceklerinin Mezarı/Grave of the Fireflies) – Yönetmen: Isao Takahata (1988)

2. Kimi no na Wa (Senin Adın/Your Name) – Yönetmen: Makoto Shinkai (2016)

1. Sen to Chihiro no Kamikakushi (Ruhların Kaçışı/Spirited Away) – Yönetmen: Hayao Miyazaki (2001)

 

JUDY HOPPS VE BAŞROLDE YER ALAN DİŞİ HAYVANLAR

2015 yılı sonunda Amerika Yönetmenler Birliği bir rapor açıkladı ve bu rapora göre son iki yılda yani 2014 ve 2015 yıllarında vizyona giren animasyon filmlerin tamamını erkekler yönetmişti. 2014 yapımı 13 filmin 18 yönetmeni ve 2015 yapımı 11 filmin 15 yönetmeninin tamamı erkekti.

Birkaç gün önce de Japonya’nın en önemli animasyon stüdyosu Ghibli’nin yöneticilerinden Yoshiaki Nishimura kadınların animasyon film yönetemeyeceğini çünkü çok realistik olduklarını söylemişti. Yoshiaki Nishimura’a göre erkekler daha idealist oldukları için  bu konuda başarılıydılar. Bu açıklamanın sadece Yoshiaki Nishimura’nın değil Ghibli Stüdyosu’sunun da ortak düşüncesi olduğunu görüyoruz çünkü bugüne kadar bütün Ghibli filmlerini erkekler yönettiler.

snow-white-and-the-seven-dwarfs-1920x1200

Yönetmenler konusunda büyük bir cinsiyet ayrımcılığı olduğu aşikar ama başrollere baktığımızda bundan söz etmemiz mümkün değil. İlk Disney filmi, 1937 yapımı Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler filmiyle başlıyor kadınların ana karakteri canlandırmaları. Cinderella, Alice, Uyuyan Güzel, Küçük Denizkızı, Pocahontas, Mulan ve son olarak Frozen’la bu durumu devam ettiriyor Disney. Ghibli filmlerinde ise başrollerde kadın karakterlerin ağırlığı olduğunu görüyoruz. Komşum Totoro, Prenses Mononoke, Ruhların Kaçışı, Yürüyen Şato, Prenses Kaguya Masalı ilk akla gelenler. Diğer stüdyolardan ve ülke sinemalarından da Persepolis, Coraline, Brave gibi önemli örnekleri sayabiliriz.

Asıl şaşırtıcı olan ise dişi hayvanlara ana karakterleri canlandırmakta animasyon dünyasının yetersiz kalışı. Hayvanların yer aldığı animasyonlarda hep erkekler esas rolde yer almış ve dişi hayvanlara ikinci plandaki karakterler uygun görülmüş. Şimdi kısaca bu karakterleri tanıyalım.

1. LADY (Lady and the Tramp – 1955)

Tramp2-disneyscreencaps.com-647

Lady, cocker spaniel tarzı evcil bir dişi köpektir. Henüz birkaç aylıkken insanlarla yaşamaya başladığı için dış dünyadan tamamen habersizdir. Günün birinde sahiplerinin bebeği olur ve Lady bir bakıma ikinci plana itilir. Lady bu dönemde sokak köpeği Tramp ile tanışır ve Tramp Lady’ye dışarıdaki hayatı tanıtmaya başlar.

2. DÜŞES (The Aristocats – 1970)

aristocats-names-2

Angora cinsi dişi kedi Düşes; Toulouse, Marie ve Berlioz isimli yavrularıyla beraber Paris’te varlık bir ailenin yanında yaşamaktadır. Sahipleri ölürse tüm mal varlığı bu kedi ailesine miras kalacaktır. Bu yüzden evin uşağı kedileri uyutup evden uzakta bir noktaya bırakır. Yabancısı oldukları bu dış dünyada kendilerine İrlanda asıllı erkek kedi Thomas O’Malley yardımcı olur. Artık tek amaçları eve geri dönebilmektir.

3. BAYAN BRISBY (The Secret of NIMH – 1982)

Secret of NIMH receiving the amulet

Bayan Brisby, eşi Jonathan öldükten sonra çocuklarını zor şartlar altında büyütmeye çalışmaktadır. Bayan Brisby fare dostlarından yardım istemek için yuvasından uzaklaşır ve enteresan şekilde eşini herkesin tanıdığını fark eder. Eşi fareler arasında halen daha saygıyla anılan bir kahramandır. Araştırdıkça gerçeklerle yüzleşmeye başlar.

4. MAGGIE, GRACE, BAYAN CALLOWAY (Home on the Range/Kahraman İnekler – 2004)

Home on the Range Disney Maggie Mrs Calloway and Grace on the farm

Çiftlik sahibi yaşlı kadına borçlarını ödemesi için ihbarname gelir. Çiftlikte yaşayan Maggie, Grace ve Bayan Calloway isimli inekler parayı bulabilmek için kasabaya giderler. Bir kanun kaçağını yakalayana verilecek ödülle borç aynı miktardadır. Bu yüzden de kanun kaçağını yakalamayı kafaya koyarlar.

5. JUDY HOPPS (Zootopia – 2016)

1

Judy, annesi babası ve onlarca kardeşiyle beraber çiftlikte yaşamaktadır. Aile işini devam ettirmek yerine polis olmaya karar verir ve ilk tavşan polis olma unvanını elde eder. Hırslı ve çalışkan olmasına rağmen dev cüsseli diğer hayvanların arasında ayrımcılığa uğramaya devam eder. Artık tek amacı başarılı olup kendini ispatlayabilmektir.