bilgisayar animasyonu

DİSNEY’İN BİLGİSAYAR ANİMASYONU SERÜVENİ

Animasyon sineması tarihinin en önemli ve en büyük stüdyosu Disney, geleneksel animasyonu terk etmemek konusunda epey direndi ve bilgisayar animasyonuna geçme konusunda epey geç kaldı. Pixar, ilk bilgisayar animasyonu filmi Toy Story’yi 1995 yılında vizyona soktu, Disney ise Chicken Little’ı tam 10 yıl sonra 2005 yılında vizyona sokabildi. Stüdyo, 2004 yılında Home on the Range’i vizyona soktu ve bu bir bakıma stüdyonun son geleneksel animasyon filmiydi. 2009 yılında ise The Princess and the Frog’la stüdyo köklerine geri döndü. Buradan da stüdyonun dönem dönem geleneksel animasyona dönüş yapacağı sonucunu çıkarabiliriz.

2005 – Little Chicken (Cesur Civciv)

maxresdefault

Cesur bir civcivin uzaylılarla macerasını anlatan Disney’in bu ilk bilgisayar animasyon filmi beklenen etkiyi oluşturamadı ve ortaya Disney adına çok da yakışmayan bir iş çıktı. Seyirci o dönem vizyona giren her yeni bilgisayar animasyonu filmi coşkuyla karşıladığı için Chicken Little da gişede gayet başarılı oldu ve 314 milyon $ hasılat elde edti ama ortaya çıkan iş ne stüdyoyu ne de eleştirmenleri tatmin etmişti.

2008 – Bolt

dd74b46742974098a90849bebbc397452007 yılında Pixar’ın Disney bünyesine katılmasının ardından Pixar’ın dahi ismi John Lasseter, Disney kreatif direktörlüğü görevine getirildi. Bu bir bakıma Disney’in yeni çağa adapte olabilmesi için atılmış önemli bir adımdı. 2008 yılında bu ortaklığın ilk ürünün Bolt vizyona girdi. Süper güçleri olduğunu zanneden televizyon yıldızı köpek Bolt’un maceralarının anlatıldığı film stüdyoya en iyi animasyon film dalında Oscar adaylığı getirme başarısı elde etti.

2013 – Frozen (Karlar Ülkesi)

Frozen-Free-Wallpaper

Tangled ve Wreck-it Ralph gibi sevilen ama büyük bir hite dönüşemeyen filmlerin ardından 2013 yılında beklenen başarı geldi. Hans Chrstian Andersen’in Karlar Kraliçesi isimli masalından uyarlanan film tüm dünyada 1.276,5 milyar $ hasılat elde etti film tüm zamanların en çok hasılat elde eden animasyon filmi oldu. Halen daha bu unvanını koruyan animasyon film ayrıca tüm zamanların en çok hasılat elde eden 9. filmi konumunda. Gişedeki başarısını ödül törenlerinde de devam ettiren animasyon, en iyi animasyon film ve en iyi orijinal şarkı Oscar Ödülleri dahil toplam 74 ödül kazanma başarısı elde etti. Bu, stüdyonun 2001 yılında dağıtılmaya başlayan en iyi animasyon film dalındaki ilk Oscar Ödülü’ydü ayrıca.

Frozen’ın ardından bir yıl sonra Big Hero 6’le en iyi animasyon film ödülü kazanma başarısını tekrarladı Disney. 2015’i boş geçen stüdyo 2016 yılında Zootopia ile 1 milyar $ gişe başarısı elde etmeyi başardı. Yılın 2. filmi Moana ise kasım ayına vizyona girecek.

 

SİNEMA KİTAPLARI: ANİMASYON FİLMLER

Kalkedon Yayınları’ndan çıkan Mark Whitehead’in yazdığı bu kitap animasyon tarihi üzerine ülkemizde yayınlanmış en iyi kitaplardan biri. Hatta en iyisi bile olabilir. 144 sayfalık bu kitap 9 bölümden oluşuyor.

1. bölümde animasyon sinemasının öncüleri Emile Cohl ve Winsor McCay’in hayatlarına ve ürettikleri eserler ele alınıyor.

2. bölümde animasyon sinemasının ilk dönemine damga vuran Walt Disney, Lotte Reiniger ve Fleischer Kardeşler ele alınıyor. Lotte Reiniger’in yönettiği Prens Ahmed’in Maceraları filmi, Arjantinli yönetmen Quirino Cristiani’nin ürettiği ilk iki uzun metraj animasyon filmin kopyaları yandığı için en eski animasyon film kabul edilmektedir.

adven-of-prince-ach-1-copy

Ufukları Genişletmek isimli 3. bölümde bir bakıma Walt Disney’den ayrılan ya da Walt Disney’in karşısına rakip olarak çıkan önemli isimler ve stüdyolar ele alınıyor. Bu isimler Termite Terrace, Tex Avery, Chuck Jones, Hanna Barbara ve UPA animasyon stüdyosu.

4. bölümde Britanya ve Kanada’dan önemli isimler ve stüdyolar inceleniyor. George Dunning (Yellow Submarine), Nick Park ve Aardman Animasyon (Wallace & Gromit) bu bölümün dikkat çeken isimleri.

 

wallace-ve-gromit5. bölümde Doğu Avrupa animasyon sineması inceleniyor. Stop motion animasyon filmler üreten Jan Svankmajer bu bölümün en dikkat çeken ismi. 6.bölüm Hayao Miyazaki’ye ayrılmış durumda. 7. bölüm Pixar sonrası atılım yaşayan bilgisayar animasyona odaklanıyor.

8. bölüm 1989’dan beri yayın hayatına devam eden sevilen dizi Simpsonlar’a ayrılmış durumda. 9. bölümde ise kitapta incelenme şansı bulamayan 13 film bizlere tanıtılıyor. Bunların en önemlileri Animal Farm, La Planete Sauvage ve Waking Life.

Başarılı bir kitap olmasına rağmen bana göre en büyük eksiklikleri Avrupa sinemasına ve Japon animelerine yer vermemesi. Buna rağmen animasyon sinemasının ilk dönemlerinin ve gelişiminin öğrenilebilmesi açısından önemli bir kaynak.

 

EN İYİ KISA ANİMASYON OSCAR ÖDÜLÜ: 1980’LER

Bu 10 yıllık dönem içerisinde sektöre Pixar isimi bir şirket dahil oldu. Şirketin sektöre getirdiği en büyük devrimsel yenilikse bilgisayar animasyonu projeler üretmesiydi. Pixar ilk olarak 1986 yılında, şirketin 2. kısa filmi olan Luxo Jr. ile ödüle aday oldu. İki yıl sonra ise 4. kısa filmleri Tin Toy ile bu ödülü almayı başardılar. Tin Toy, en iyi kısa animasyon oscar ödülü kazanmış olan ilk bilgisayar animasyonu ünvanını elde etmiş oldu böylece.

Akademi bu 10 yıllık dönemde ödülleri tam 6 farklı ülkeye ait filmlere vermeyi tercih etti. Macaristan, Kanada, Polonya, Hollanda, Belçika ve Almanya ödül kazanma başarısı elde edebildi. ABD yapımı filmler sadece 2 ödül kazanabilirken Kanada yapımı filmler tam 3 ödül kazanma başarısı elde ettiler.

1980: The Fly/A Legy (Macaristan)

1981: Crac (Kanada)

1982: Tango (Polonya)

1983: Sundae in New York (ABD)

1984: Charade (Kanada)

1985: Anna & Bella (Hollanda)

1986: A Greek Tragedy/Een Griekse Tragedie (Belçika)

1987: The Man Who Plented Trees (Kanada)

1988: Tin Toy (Pixar-ABD)

1989: Balance (Almanya)